Deport : Nam-ı Diğer Sınırdışı Kararı

Dünya ülkelerinde iç savaşlar, gündem. Yakın zamanda ortadoğu ve afrika ülkelerinden deyim yerindeyse “yığınla” insan ülkemize geliyor. Yasal yollardan gelen kişiler için, bazı kuralları ihlal etmedikleri sürece problem yok, ancak yasadışı yollardan gelen kişiler için durum farklı. Yasadışı yollardan gelen deyince aklınıza kişilerin de illa yasadışı işlerle iştigal ettiği gelmesin. Bazen çaresizlikten; olabilecekleri göze alarak, bazen de cehaletten kendilerini bekleyen hukuki sıkıntıları bilmeden geliyorlar. Kişi haklarını ortaya koyamadığı, ülkemizde kalmasını yasal sebeplerle gerekçelendiremediği takdirde hukuki sürecin sonu deport. Yasal yollardan gelip de ikamet izni yenileme süresini geçirmiş olabilir, bir suç işlediği iftirasına uğramış olabilir, ya da başka kuralları ihlal etmiş ya da ettiği şüphesi oluşmuş olabilir. Vatandaşı olmadığı bir ülkeden bir kişinin sınır dışı edilmesi kararına deport deniyor. Bu kararı valiliklere bağlı İl Göç İdareleri alıyor. Sınır dışı kararı kişiye tebliğ edildikten sonra 7 gün içinde itiraz etmek için dava açmak gerekir, aksi takdirde apar topar sınırdışı edebilirler, dikkat. Sınırdışı kararına nasıl itiraz edilir? İnceledik.

Sınırdışı Etme Kararı Alınacak Kişiler

Öncelikle belirtilmeli ki, suç işlediği mahkeme kararı ile sabit olan yabancılar, hapis cezasının infazı tamamlandıktan sonra sınırdışı edilir hükmü, en çok yanlış uygulanan hükümlerden biri. Kanunda “işlediği suç nedeniyle” diyor ve infazdan yani cezanın çekilmiş olmasından bahsediyor. Buna rağmen herhangi bir suretle bir savcılık ifadesinde ismi “şüpheli” olarak geçen, hakkında ceza davası açılan kişiler, henüz daha suçlu oldukları kesin değilken maalesef “kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından tehdit oluşturma” kapsamına sokularak haksız yere sınırdışı kararı veriliyor. Kişi sonrasında beraat etse bile, resmen üzerine yapıştırılan damga sökülemiyor. Böyle bir durumda derhal sınırdışı etme kararına itiraz davası açmak gerekir. Delilleriyle, güçlü bir savunma yapmak için avukat yardımı şart.

Vize süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler, ikamet izinleri iptal edilenler, ikamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan on günden fazla geçirenler sınırdışı edilebilecekler arasında. Kanun ne diyor; “kabul edilebilir gerekçesi olmadan”. Bunu demeseydi dahi, hukuk mantığı gereğince bir kişi elinde olmayan sebeplerden, kabul edilebilir engellerden dolayı bir belge yenileme süresini kaçırdığını ispat edebilirse yaptırıma muhatap olmaz. Ne yazık ki, Göç İdaresi tarafından, kanuna aykırı şekilde “bir sebebiniz var mıydı” diye sorulmuyor. Kişi savunmasını nasıl yapacak? Yine mecburi tek yol, sınırdışı kararına itiraz davası açmak.

Elbette terör örgütü üyesi olduğu , Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde sahte belge kullandığı, Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağladığı, çalışma izni olmadan çalıştığı, Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış yapmadığı delillerle sabit olan kişilerin itirazlarının kabul edilmesi şansı daha düşük. Yine de somut olaya göre değerlendirmek lazımdır.

Uluslararası koruma başvurusu reddedilenler, uluslararası korumadan hariçte tutulanlar, uluslararası koruma statüleri sona erenler sınırdışı edilir. Uluslar arası koruma statüsü çok ayrı bir konu olup bir başka yazıda detaylı incelemek gerekir. Kısaca, sınırdışı edilme tehlikesini azaltan bir müessese olduğunu söyleyebiliriz.

Sınırdışı Kararına İtiraz

İtiraz, tebliğden itibaren 7 gün içinde görevli mahkemelere yapılmalıdır. Yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilmez. İtirazda özellikle kişinin hakkında sınırdışı kararı verilemeyecek yabancılardan olup olmadığına göre savunma yapmak mantıklı olur, örneğin ülkesine gönderildiği takdirde ölüm cezasına, işkenceye maruz kalacak olanlar, burada hastalığı sebebiyle tedavi görenler ya da seyahat etmesi riskli olacak olan hamile ve yaşlılar, insan ticareti mağdurları sınırdışı edilemez. Ya da sınırdışı sebebine yönelik kabul edilebilir bir mazereti olmuştur, o belirtilebilir. Çalışma izni olmadan çalıştığı iddiası varsa ve bu gerçek değilse, çalışmadığı ispatlanabilir.

Türkiye"yi Terke Davet

Hakkında sınır dışı etme kararı alınanlara, normalde Türkiye’yi terk edebilmeleri için 15-30 gün arası süre tanınır.

Süresi içinde Türkiye’yi terk etmeyen yabancılar, “idari gözetim” altına alınır.

Kanuna göre : kaçma ve kaybolma riski bulunanlar, yasal giriş veya yasal çıkış kurallarını ihlal edenler, sahte belge kullananlar, asılsız belgelerle ikamet izni almaya çalışanlar veya aldığı tespit edilenler, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar Türkiye’yi terke davet edilmez ve kendilerine süre verilmez. Doğrudan idari gözetim altına alınırlar. Neredeyse herkes bu kapsama sokuluyor ve süre verilmeden sınırdışı edilmeye çalışılıyor. Peki nedir bu idari gözetim?

İdari Gözetim Kararına İtiraz

Haklarında idari gözetim kararı verilen kişiler Geri Gönderme Merkezlerinde tutulurlar, bu merkezler cezaevi gibidir. Gözetim süresi kanuna göre 6 ayı geçemez, ancak uygulamada istisnalar kapsamına sokularak bazen geçmektedir. İdari gözetim kararına itirazın bir süresi yoktur, mahkemeye dava açılarak yapılır. Nadir de olsa idari gözetimin gereksiz olduğuna idare kendiliğinden karar verip kişiyi salıverebilir, ya da Geri Gönderme Merkezlerindeki doluluk gibi sebeplerden salmaya mecbur kalabilir. Mahkeme kararıyla da olsa, idare kararıyla da olsa salıverilen kişilere alternatif yükümlülükler getirilebilir. Örneğin belirli bir sıklıkla İl Göç İdaresi"ne gidip imza atmak gibi.

Yabancılar, Avukat Talepleri Olduğunu Yetkililere Söylemeli

En iyisi kişilerin bu alanda çalıştığını bildiği, güvendiği bir avukattan yardım alarak itiraz süreçlerini yürütmesi. Türkiye"de olup hakkında sınırdışı etme kararı verilen yabancılardansanız bir gün dahi çok şeyi değiştirir, beklemeyin.

Siz kendiniz için değil de bu tip sorunlar yaşamasına rağmen tanıdığı avukat olmayan ya da ekonomik durumu olmayan yabancılar tanıyorsanız, onlara İl Göç İdaresi yetkililerinden ya da Barodan kendileri için avukat görevlendirilmesini isteyebileceklerini söyleyin. Duyarlılığınızla bir hayatın akışını değiştirebilirsiniz.

*  İSİMSİZ YORUMLAR YANITLANMAZ.

*  Değerli yorumlarınız ve sorularınız onaydan geçtikten sonra yayınlanır ve yanıtlanır. Yorumun aşağıda görünmesi ve altına yanıtın girilmesi birkaç gün sürebilir, ara sıra kontrol ediniz.

*  ÜCRETSİZ SORU SORMA PLATFORMU DEĞİLDİR. Blog altındaki yorumlarımız genel fikir verme amaçlı olup, olaya özgü danışmanlık değildir. Sorularınızın yanıtlanması genel olarak hukuki bir imkanın olup olmadığı şeklinde olacaktır. Sorunuz yayınlanmadı ise yazı metninde açıkça yanıtı bulunması sebebiyle olabilir. Birkaç defa aynı yönde yanıtlanmış sorular ile tamamiyle aynı olan sorular sorulduğunda da yorumunuz yayınlanmaz. 

*  Önemli not: Telefonla soru yanıtlama gibi bir hizmet vermemekteyiz. Whatsapp"tan ya da sosyal medya hesaplarından da danışmanlık vermemekteyiz. Danışmanlık ücreti, doğru yorum ve emeğin karşılığıdır. Yüzyüze görüşmek için randevu alabilirsiniz. İzmir dışında iseniz, ücretli online danışmanlık hakkında sadece bilgi almak için dahi [email protected] "ye mail gönderebilirsiniz.